… ama zahar pavloviç’in tanıdığı mutevolu bir balıkçı vardı ki, önüne gelene ölümü sorar, merakından dertlenirdi; bu balıkçı her şeyden çok balığı severdi, yiyecek olarak değil de, ölümün sırrını şüphesiz bilen özel bir varlık olarak. zahar pavloviç’e ölü balıkların gözlerini gösterir ve şöyle derdi: “bak – akıl deryası. balık yaşamla ölüm arasında durur, o yüzden hem dilsizdir, hem de bakışı ifadesiz; bir danayı al misal, o bile düşünür, ama balık düşünmez – o her şeyi zaten bilir.” …
ee bu ‘this is a film‘!
amerikan rüyası, emir kusturica, goran bregoviç, iggy pop!.. bu anahtar kelimeler, ‘okuyacaklarım‘ listeme bir şekilde girmiş olan çevengur adlı andrey platonov romanının daha ilk sayfalarında, yukarıdaki satırları okurken aklıma hep birlikte hücum ediverdi.
yaklaşık 1000 yıl önce izlediğim ‘amerikan rüyası (arizona dream)’ filminin müzik albümünden, onlarca (yüzlerce?!) kez dinlediğim ‘this is a film‘ parçasının sözlerine aşırı derecede benzeyen yukarıdaki şiirsel cümlelerdi bu hücuma sebep. hatta parçanın sözlerinin bu kitaptan alındığına emin oldum birkaç kez daha okuyunca.
sonra çok büyük bir keşif yapmışçasına heyecanlanarak aradım taradım ve bu 2 eserden de benden çok daha önce haberdar olanların, olaya açıklık bile getirmiş olduğunu gördüm: emir kusturica, müziğini goran bregoviç‘in, vokalini iggy pop‘un icra ettiği ‘this is a film‘ parçasının sözlerini andrey platonov‘un çevengur romanındaki balıkçının sözlerinden esinlenerek yazmışmışmış (kaynak).
şarkının (konuşmanın) sözleri:
this is a film about a man and a fish.
this is a film about dramatic relationship between a man and a fish.
the man stands between life and death.
the man thinks,
the horse thinks,
the sheep thinks,
the cow thinks,
the dog thinks.
the fish doesn’t think.
the fish is mute. expressionless.
the fish doesn’t think,
because the fish knows everything.
the fish knows everything.bu, insan ve balık hakkında bir filmdir.
bu, insan ve balık arasındaki dramatik ilişkiye dair bir filmdir.
insan, yaşamla ölüm arasında durur.
insan düşünür,
at düşünür,
koyun düşünür,
inek düşünür,
köpek düşünür,
balık düşünmez.
balık dilsizdir. ifadesizdir.
balık düşünmez,
çünkü balık her şeyi bilir.
balık her şeyi bilir.
tüm bu laflara sebep parçanın kendisi de şurada: