akıl denilen cehennem aleti / yaban

yaban‘ı sonunda okuduğumu söylemiştim.. bu da yine ilk sayfalarından yani henüz not almaya üşenmediğim kısımlarından bir parça:

… biliyordum ki, toprak katı ve tabiat zalimdir ve insan cinsi bozuk bir hayvandan başka bir şey değildir; biliyordum ki, insan hayvanların en kötüsü, en bayağısı ve en az sevimli olanıdır. evet, bilhassa en az sevimli olanıdır.

bunu, eşekler, mandalar, keçiler ve tavuklar arasında yaşamağa başladığım günden beri daha iyi anlıyorum, daha iyi görüyorum.

bu yaratıkların sadelikleri, samimiyetleri, içgüdülerindeki doğruluk ve isabet, bütün kusurlarını unutturuyor. insan içgüdüsü ise bozuktur. onun için, doğruyu eğriden, çirkini güzelden, faydalıyı faydasızdan ayırmasını bilmez ve akıl denilen bir cehennem aletinin hükmü altında gülünç, kaba, sersem ve patavatsız kıvranır durur. gene onun için, hareketleri aksaktır, sesi ahenksizdir, neşesi yavan ve iğretidir. …

yakup kadri karaosmanoğlu / ‘yaban’ adlı romanından alıntılanmıştır / iletişim yayınları

Yorumlar